بۆ ناوەڕۆک بازبدە

پیێر دێ فێرما

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
پیێر دێ فێرما
لەدایکبووننێوان ٣١ی تەشرینی یەکەم و ٦ی کانوونی یەکەم 1607[ئ]
فەڕانسە
مردن12ی کانوونی دووەمی 1665(1665-01-12)
(aged 57)
کاستێر، فەڕانسە
بوارەکانماتماتیک و یاسا
پەروەردەزانکۆی ئۆرلئان (LL.B. , 1626)
ناسراوە بەھۆیContributions to تیۆریی ژمارەکان، ئەندازەی شیکارانە، تیۆریی ئەگەر
گەڵای دێکارتی
بەڵگەنەویستی فێرما
تیۆرمە بچووکەکەی فێرما
دوا تیۆرمی فێرما
Adequality
میتۆدی فێرما "difference quotient"[١]
گاریگەرییەکانفرانسوا ویت، جێرۆلامۆ کاردانۆ, دیۆفانتوس

پیێر دێ فێرما (بە فەڕەنسی: Pierre de Fermat) ماتماتیکزانێکی فەڕانسەوی بوو کە ژمارەی فێرما و دوا تیۆرمی فێرما و تیۆرمی بچووکی فێرما بە ناوەی ئەوەوە ناسراون. بەشداریی ئەو لە پێشکەوتنی لقە جۆراوجۆرەکانی ماتماتیکدا تا ڕادەیەک زۆرە کە بە مەزنترین ماتماتیکزانی سەدەی ١٧ دادەنرێت.

فێرما لەگەڵ ماتماتیکزانە پێشەنگەکانی ئەو کاتەی خۆیدا پەیوەندی ھەبوو و کاریگەری لەسەر شێوەی بیرکردنەوەی زاناکانی ئەو کاتەی خۆی ھەبوو، بە ھاوکاری لەگەڵ پاسکال بناغەی زانستی ئەگەری دانا.

تێبینییەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری birth نەدراوە

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Benson, Donald C. (2003). A Smoother Pebble: Mathematical Explorations, Oxford University Press, p. 176.